«بدن برزخي» از لوازم وجودي «روح» انسان است و روح مي‏تواند در صورت آزادي از اسارت بدن، با «بدن برزخي و مثالي» متمثل شود و وقت مرگ - كه روح از حجاب بدن آزاد مي‏شود - با «قالب مثالي» و «بدن برزخي» متمثل شده و با اين تمثل در نظام برزخي قرار مي‏گيرد.
توضيح آنكه، در جاي خود مستدل گشته كه روح از مرتبه اصلي و موطن اولي خود، نزول كرده و در اسفل‏السافلين قرار گرفته،اشاره به اين آيه است كه: (لقد خلقناالانسان في احسن تقويم ثم رددناه اسفل سافلين) «ما انسان را در صورتي [ زيبا] و با قوام وجودي كامل‏تري خلق كرديم و سپس او را به عالم پايين‏تري آورده و قرار داديم»، تين (95)، آيه 4. [ ك ]و ر.ك: شجاعي، محمد، مقالات، ج 1، بخش دوّم. و محجوب به حجاب بدن شده است. بدتر از آن، آدمي اين سير نزولي را فراموش كرده و توجهي به آنچه پيش آمده ندارد؛ بلكه برعكس پس از قرار گرفتن در حجاب ماده وبدن و قانع بودن به آن و حتي دوست داشتن اين حجاب و اول و آخر دانستن آن و سعي و تلاش در حفظ و تثبيت آن و خود را در آن فاني ديدن و دانستن؛ صورت اصلي روح را از او گرفته و او را از همه كمالات وجودي - به جز معدودي و محدودي از آن - جدا كرده است.
اگر روح بعد از تنزل، به خود بيايد و خويش را در حجاب و محبوس بدن ببيند و متذكّر موطن و منزلت اصلي خود بشود و بفهمد كه در چه چاهي قرار گرفته و چه خسراني عايد او شده است و دريافت كند كه تنها راه خلاصي اومجاهدت، حركت، هجرت و انقطاع از ماده و ماديات است و پس از آن در حركت به سوي موطن اصلي خود كه همان (قرب حضرت حق) است، - تلاش و كوشش كرد؛ به هر اندازه كه تحصيل قرب كرده و از ماده خود را تجريد و خلاص كند، خود را بيشتر و بهتر يافته و چهره اصلي خود را بيش از پيش، باز خواهد يافت. اگر خود را بيابيم و ببينيم، ما اين نيستيم كه هستيم، در آن صورت تمثّل روح با بدن «برزخي» در همين زندگي دنيايي، يكي از مسائل ساده و معمولي خواهد بود.
از سويي، هر قدر كه نفس و روح، در سير صعودي خود كامل‏تر شود، با بدني لطيف‏تر از بدن مادي و متناسب با آن عالم يا عوالم، اتصال شديدتر پيدا كرده و در نتيجه اتحاد ميان آن دو (نفس و بدن) قوي‏تر مي‏شود. با اين تحليل مشخص مي‏شود كه نفس با تبدل از حيات دنيايي به حيات برزخي، «بدن مادي» خود را رها كرده و با «بدن مثالي» خود متحد مي‏شود؛ بدني كه متناسب با «نظام برزخي» بوده و اتحادش با روح، قوي‏تر از اتحاد آن با بدن مادي در زندگي دنيايي است.
«قالب مثالي» موجود در خواب، مي‏تواند ما را به «بدن برزخي» تا حدودي هدايت كند؛ چرا كه هنگام خواب - كه تعلق روح به بدن مادي تا اندازه‏اي كم و از حدود مادي تا اندازه‏اي آزاد مي‏شود - روح خود را با يك نوع «تمثل مثالي» يافته و خود را با بدني شبيه بدن مادي و دنيايي مي‏بيند و اين دليل روشني است كه روح انسان در صورت عدم تعلق به بدن مادي يا تعلق كمتر، قدرت تمثل به «بدن مثالي» را دارد.
انسان در وقت خواب و خواب ديدن - حال چه اين خواب درست باشد يا نادرست؛ رؤيايي صادق باشد يا غير صادق؛ با تعبير باشد يا بدون تعبير - خودش را با همان بدن و با همان شكل و تصوير مي‏بيند و اين نشانگر وجود «بدن مثالي» و «قالب برزخي» است كه با انتقال روح از اين عالم مادي، به نظام برزخي به وجود نيامده است؛ بلكه قبلا هم در آن نظام بوده؛ ولي ما از آن محجوب بوده‏ايم و اگر اين حجاب (تعلق و توجّه به نظام مادي وماديات) را كنار زنيم، هم اكنون نيز خود را در آن «قالب مثالي» متمثل مي‏بينيم؛ چنان كه در عالم خواب تا حدودي كه تعلّق روح به بدن مادي كم مي‏شود و بدن مادي ما در رختخواب افتاده و در حال آرامش است، خود را با بدني مشابه با اين بدن مي‏يابيم و سيرها، حركت‏ها، فهم‏ها، ديدن‏ها، شنيدني‏ها، خوردني‏ها و خواستني‏ها با آن داريم.
از نظر روايات «بدن برزخي» امري مسلم و قطعي است؛ چنان كه ابي‏ولاد حناط مي‏گويد: «به امام صادق(ع) عرض كردم: فدايت شوم! روايت مي‏كنند كه ارواح مؤمنان در چينه‏دان‏هاي پرنده‏هاي سبز رنگي است كه در حول عرش وجود دارد. امام [ صادق(ع)] فرمودند: نه اين طور نيست، كرامت مؤمن نزد خداوند، بالاتر از اين است كه خداوند متعال روح وي را در چينه‏دان پرنده‏اي قرار دهد. اما [ روح مؤمنان‏] در بدن‏هايي شبيه بدن‏هاي دنيايي آنان است».«عن ابي ولاد الحنّاط، عن ابي عبداللَّه(ع) قال: قلت له: جعلت فداك يروون ان ارواح المؤمنين في حواصل طيور خضر حول العرش، فقال: لا، المؤمن اكرم علي اللَّه من ان يجعل روحه في حوصلة طير، لكن في ابدان كابدانهم»؛ (بحار الانوار، ج 6، ص 268، روايت 119).
اين حديث به روشني دلالت بر وجود «بدن مثالي» در نظام برزخ مي‏كند كه ارواح در آن قرار مي‏گيرد.
«ابي بصير» از امام صادق(ع) نقل مي‏كند كه فرمود: «ارواح انسان‏ها به صورت جسدهاي دنيايي، بر درختي در بهشت‏اند، همديگر را مي‏شناسند و با هم گفت‏وگو مي‏كنند. هنگامي كه روح انسان‏[ تازه‏] بر آنان وارد شود، به يكديگر مي‏گويند: او را به حال خود واگذار كنيد؛ زيرا كه تازه از هول عظيمي رهايي يافته است. سپس از او سؤال مي‏كنند: فلاني چه كرده و فلاني در چه حالي است؟ اگر به آنان جواب داد كه من فلاني را در حال حيات ترك كردم، اميدوار مي‏شوند كه از نجات يافته‏ها باشد و اگر به آنان پاسخ دهد كه فلاني مرده است. مي‏گويند: پس او سقوط كرده [ و به عالم پست جهنم افتاده است‏]».عن ابي بصير، عن ابي عبداللَّه(ع) قال: ان الارواح في صفةالاجساد في شجرة في الجنة تعارف و تسائل، فاذا قدمت الروح علي الارواح تقول: دعوها فانها قد افلتت من هول عظيم، ثم يسألونها: ما فعل فلان؟ و ما فعل فلان؟ فان قالت لهم؛ تركته حيّا ارتجوه، و ان قالت، لهم: قد هلك، قالوا: قد هوي هوي»؛ همان، ص 269، روايت 121).
امام صادق(ع) در اين روايت، تعبير به «ارواح انسان‏ها در صفت جسدهاي دنيايي» فرموده، كه معناي تمثل دارد و اينكه ارواح در نظام برزخي، به صفت جسدهاي دنيايي ظاهر مي‏شوند.براي اطلاعات تفصيلي ر.ك: عروج روج، صص 52-59؛ معاد يا بازگشت به سوي خدا، ج 1، صص‏260-276.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: